BİLGİ PORTALI
GEÇİCİ KORUMA NEDİR?
ENHANCER programı kapsamında desteklenen “Friend Üsküdar with Inclusive” projemizin “Bilgi Portalı” bölümünde sizlere destek ve bilgi vermeye çalışacağız.
Geçici koruma, belirli bir ülkeye zorunlu ve acil bir şekilde göç etmek zorunda kalan kişilere geçici olarak barınma ve koruma sağlayan bir statüdür. Suriye’de yaşanan iç savaş ve çatışmalar nedeniyle 28 Nisan 2011 tarihinden itibaren Türkiye’ye gelen Suriyeli vatandaşlar, Suriye’den gelen mülteciler ve vatansız kişiler Türk hükümeti tarafından geçici koruma kapsamına alınmaktadır.
Geçici koruma, Türkiye’ye kabul edilen bu kişilere belirli haklar ve yardımlar sunmaktadır. Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (GİGM), Türkiye’de geçici koruma da dâhil olmak üzere tüm iltica usullerinden sorumlu resmi organdır ve geçici koruma talebinde bulunan bireyleri tespit eder.
Geçici koruma altındaki kişilere sağlanan haklar ve yardımlar, durumlarına yönelik daha kalıcı çözümler bulunana kadar Türkiye’de kalabilmelerine ve zorla geri dönüşe karşı korunmalarına olanak tanır. Bu haklar arasında sağlık hizmetleri, eğitim, sosyal yardım, psikolojik destek ve işgücü piyasasına erişim gibi temel ihtiyaçlar yer almaktadır.
Geçici koruma kapsamında olan Suriyeli mültecilere ve vatansız kişilere yönelik bu koruma ve yardımlar, Türkiye’nin insanca yaşama hakkını temel alan ve insan haklarına saygıyı esas alan bir yaklaşımı yansıtmaktadır. Bu sayede, geçici koruma altındaki bireylerin topluma uyum sağlamaları ve geleceğe daha umut dolu bakabilmeleri desteklenir. Geçici koruma süreci, acil insani ihtiyaçları karşılamak ve bu bireylere geçici bir güvenlik ve koruma sağlamak amacıyla uygulanmaktadır.
KAYIT İŞLEMİ, HAKLAR VE YÜKÜMLÜLÜKLER
Kayıt ve Yükümlülükler
Türkiye’de uluslararası koruma talebinde bulunan yabancılar için kayıt yaptırmak, hem önemli bir haktır hem de yükümlülüktür. Bu sayede Türkiye’de yasal bir statü elde eder ve sunulan hizmetlere erişme imkanı sağlamış olursunuz.
Ancak bu hakkın yanı sıra, Türkiye’de bulunduğunuz süre boyunca ülkenin kanunlarına ve idari gerekliliklerine uymak da önemlidir.
Bu yükümlülüklerin bazıları şunlar şekildedir:
- Kayıtlı olduğunuz ilde ikamet etmek veya Göç İdaresi Genel Müdürlüğü (GİGM) tarafından belirlenen ilde kalmanız gerekmektedir.
- Belirli dönemlerde imza atma veya bildirimde bulunma yükümlülüğünüz vardır.
- Kayıtlı olduğunuz il dışına seyahat etmek istediğinizde, İl Göç İdaresi Müdürlüğünden (İGİM) yol izin belgesi almanız gerekmektedir.
- Adres, kimlik, medeni hâl gibi değişiklikleri Nüfus ve Vatandaşlık İşleri İl Müdürlüğüne bildirmeniz gerekmektedir. Ayrıca ailenizde doğum, ölüm gibi değişiklikleri de bildirmeniz önemlidir.
- Çalışma durumunuz, geliriniz veya mal varlığınızdaki değişiklikleri İGİM’e bildirmeniz gerekmektedir.
- Sağlık, eğitim, sosyal yardım, psikolojik destek, tercümanlık ve işgücü piyasasına erişim gibi hizmetlerden yararlanmak için kayıt yaptırmalı ve yasaların öngördüğü yükümlülükleri yerine getirmelisiniz.
Tüm bu prosedürleri takip etmek, Suriye’ye dönme kararı alana kadar Türkiye’de yasal olarak kalmanızı sağlayacaktır. Hem hakkınızı kullanmak hem de yükümlülüklerinizi yerine getirmek, daha düzenli bir yaşam ve hizmetlerden faydalanma konusunda önemlidir.
Eğitim Hakları
Mesleki Eğitim
Türkiye’deki Suriyeli mülteciler, Halk Eğitim Merkezleri tarafından sunulan ücretsiz Türkçe dil kurslarına, beceri kazandırma, hobi ve mesleki eğitim kurslarına katılma imkanına sahiptir. Halk Eğitim kurslarına kaydolmak için geçici koruma kimlik belgesi gerekmektedir. Her Halk Eğitim Merkezi, yerel halkın taleplerine ve ihtiyaçlarına göre belirlediği kursları düzenlemektedir ve yeni kurslar açma konusunda esneklik göstermektedir.
Ayrıca, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı (ÇSGB) tarafından sunulan beceri kazandırma kurslarına katılabilirsiniz. Bu konudaki güncel fırsatları değerlendirmek için İŞKUR’un internet sitesini ziyaret edebilirsiniz. Bu kurslar, meslek sahibi olmak ya da mevcut becerilerinizi geliştirmek isteyen Suriyeli mültecilere önemli destek ve imkanlar sunmaktadır.
Türkiye’de Çevrimiçi (Online) Eğitim Almak
Suriyeli öğrenciler, Türkiye’de bulunan çevrimiçi ve uzaktan eğitim veren Anadolu Üniversitesi’ne kayıt yaptırabilirler. Anadolu Üniversitesi’nin sunduğu derece ve diplomalar, Türkiye ve uluslararası alanda kabul görmektedir ve güvenilir bir eğitim imkanı sunmaktadır.
Bunun yanı sıra, farklı kurumlar da çevrimiçi programlar sunmaktadır (örn. University of the People, Coursera). Bu programlar, resmi olarak Türkiye’de tanınmasa da bilgi tazeleme ve üniversiteye hazırlık açısından önemli faydalar sağlayabilir. Üniversiteye hazırlık için YÖS (Yabancı Uyruklu Öğrenci Sınavı) hazırlık modüllerinden de yararlanabilirsiniz.
Ayrıca, YTB (Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığı) Akademi’den bazı online kursları takip etme imkanı bulunmaktadır. Bu kurslar, Türkçe dilini öğrenme, stres yönetimi, takım çalışması ve özgeçmiş hazırlama gibi konularda kendinizi geliştirmenize yardımcı olabilir. Bu şekilde çevrimiçi eğitim aracılığıyla farklı alanlarda bilgi ve becerilerinizi artırma şansına sahip olabilirsiniz.
Beceri Kazandırma ve Mesleki Eğitim
Suriyeliler, Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı meslek okullarına kayıt yaptırma imkanına sahiptir. Bu okullara kayıt usul ve şartları, diğer okullarla aynıdır ve herhangi bir ayrımcılık yapılmaz.
Beceri kazandırma kursları, Halk Eğitim Merkezleri tarafından ücretsiz olarak sunulmaktadır ve sertifikaları Milli Eğitim Bakanlığı tarafından verilmektedir. Bu kurslara katılmak için geçerli bir yabancı kimlik numaranızın olması gerekmektedir.
Bazı illerdeki Halk Eğitim Merkezleri, özel programlarla beceri kazandırma ve mesleki eğitim imkanları sunmaktadır. Bu özel programlar hakkında daha fazla bilgi almak için bulunduğunuz ilçedeki Halk Eğitim Merkezi’ne veya bulunduğunuz ildeki İl Milli Eğitim Müdürlüğü’ne başvurabilirsiniz. Bu sayede, mesleki becerilerinizi geliştirme ve eğitim alanında fırsatları değerlendirme imkanına sahip olabilirsiniz.
Türkçe Dil Eğitimi
Türkiye’de bulunduğunuz süre boyunca, günlük yaşantınızı kolaylaştıracak temel bir beceri olan Türkçe öğrenmeye önem vermeniz tavsiye edilir. Türkçe öğrenmek, günlük işlerinizi (alışveriş, toplu taşıma kullanımı gibi) daha rahat hale getirecek, aynı bölgede yaşayan diğer kişilerle arkadaşlık kurmanıza yardımcı olacak ve acil durumlarda (doktor veya polisle iletişim kurma gibi) size destek sağlayacaktır.
Halk Eğitim Merkezleri, ücretsiz Türkçe kursları düzenlemektedir. Bu kurslara katılmak için lütfen bulunduğunuz ildeki Halk Eğitim Merkezi’ne başvurun. Aynı şekilde, UNHCR’nin ortakları, bulunduğunuz ildeki dil kursları hakkında size daha fazla bilgi sunabilirler.
Anadolu Üniversitesi, başlangıç düzeyinden (A1) temel düzeye (A2) kadar ücretsiz çevrimiçi Türkçe dil kursları sunmaktadır. Bu kurslar, Türkçe öğrenmek isteyen herkese açıktır. ANA-DİL Türkçe dil programı hakkında daha fazla bilgi almak ve programa kayıt yaptırmak için Anadolu Üniversitesi’nin ANA-DİL Türkçe programının internet sitesini ziyaret edebilirsiniz.
Yunus Emre Enstitüsü (YEE), başlangıç düzeyinden (A1) ileri düzeye (C1) kadar çevrimiçi Türkçe dersleri sunmaktadır. Dersler, esnek bir yapıda sunulduğu için, YEE’nin “Uzaktan Türkçe Öğrenim Portalı”, öğrencilere kendi hızlarına uygun ve istedikleri yerden Türkçe öğrenme imkanı tanımaktadır. Daha fazla bilgi için Yunus Emre Enstitüsü’nün internet sitesini ziyaret edebilir ve programa kayıt yaptırabilirsiniz.
GEÇİCİ KORUMA SAĞLANAN SURİYELİLER TÜRKİYE’DE ÇALIŞABİLİR Mİ?
Türkiye’de ikamet eden geçici koruma altındaki Suriye vatandaşı olarak, Türkiye’de çalışma hakkınıza sahipsiniz. Çalışma izni için maaşlı çalışma ve serbest çalışma gibi çeşitli seçenekler bulunmaktadır.
Türkiye’de yasal olarak çalışmanın birçok avantajı bulunmaktadır ve yasadışı çalışma ve işletmelerin kanuna aykırı olduğu unutulmamalıdır. Çalışma iznine sahip olduğunuzda sosyal güvenlik ve sigorta haklarından faydalanabilir ve bu sisteme katılabilirsiniz. Ayrıca, Türk vatandaşları ile aynı haklara sahip olmanın yanı sıra asgari ücret alma hakkınız da olacaktır.
TÜRKİYE’DE GEÇİCİ KORUMA ALTINDAKİ SURİYELİLERE YÖNELİK ÇALIŞMA İZİNLERİ NELERDİR?
Maaşlı Çalışma İzinleri
Türkiye’de geçici koruma altında olan Suriye vatandaşları, geçici koruma usullerinin tamamlanmasından ve geçici koruma kimlik belgelerini (üzerinde 99 ile başlayan numaranın bulunduğu) aldıktan altı ay sonra maaşlı çalışma izni için başvuruda bulunabilirler. Çalışma izni başvurusunu ikamet ettiğiniz ilde yapmanız ve daha önce çalışma izni almamış olmanız gerekmektedir.
Maaşlı çalışmaya yönelik çalışma izin başvuruları işveren tarafından yapılmaktadır. Sizi işe alacak olan işverenle bir iş anlaşması yaptıktan sonra, işvereniniz sizin için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’na (ÇSGB) çalışma izni başvurusunda bulunacaktır.
Çalışma izni verildikten sonra, işvereniniz başvurunun başarılı olduğuna dair bir e-posta alacaktır. Başvurunun sonucunu ÇSGB çevrimiçi çalışma izni sisteminin “Başvuru Takip Sistemi” üzerinden de takip edebilirsiniz. ÇSGB, size (işe alınacak kişi) yönelik çıkarılan kart biçimindeki çalışma izni belgesini çalıştığınız adrese kargoyla gönderecektir.
Dikkat edilmesi gereken bir nokta, sadece kayıtlı olduğunuz ilde çalışma izninizin geçerli olacağıdır. Farklı bir ilde iş bulursanız, işvereninizle birlikte kayıt yerinizi değiştirmek için İl Göç İdaresi Müdürlüğü’ne başvurmanız gerekmektedir. Bu başvuruyu yaparken işvereninizle imzaladığınız iş sözleşmesini yanınızda bulundurmanız önemlidir. Değişiklik yapıldıktan sonra, işvereniniz çalışma izni için başvuruda bulunabilir.
Çalışma izni başvurusu için gerekli belgeler şunlardır:
- Geçici koruma faydalanıcısının geçici koruma kimlik belgesi (üzerinde 99 ile başlayan kimlik numarasının bulunduğu),
- Şahsın fotoğrafı,
- İşveren ve çalışan arasında imzalanan sözleşme,
- İşverene ait e-Devlet şifresi,
- Gerekli olması durumunda işyerine ait ilgili belgeler (faaliyet belgesi, diğer belgeler, kuruluşun en son sermaye ve ortaklık yapısını gösteren bilgi, son vergi beyannamesi, vekâletname, vb.).
- Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın internet sitesinde hazır formlar bulunmaktadır. Hem Arapça hem de Türkçe şablonlar mevcuttur ve taraflar Türk iş kanununa göre istedikleri herhangi bir sözleşmeyi kullanma hakkına sahiptirler
Serbest Çalışma İzinleri
Türkiye’de ikamet eden geçici koruma altındaki bir Suriye vatandaşı olarak, serbest çalışma iznine başvurabilirsiniz. Kendi adınıza çalışmak veya işletme sahibi olmak istiyorsanız, Türkiye’de Türk Ticaret Kanunu’na göre kurulmuş ve resmi olarak kayıtlı bir işletmenizin olması gereklidir. Türkiye’de farklı türlerde pek çok işletme seçeneği bulunmaktadır.
Örneğin, küçük bir dükkân gibi kendi işletmenizi kurma hakkına sahipsiniz. Ancak bu durumda işyerinizin Türk yönetmeliklerine uygun olarak kaydedilmesi gerekmektedir.
İşletmenizi Türkiye’de resmi olarak kaydettirdikten sonra, kendiniz için de çalışma izni başvurusunda bulunabilirsiniz. Bu sayede başvurunuzu daha etkili bir şekilde yönetebilir ve gerekli adımları atarak çalışma iznine sahip olabilirsiniz.
GEÇİCİ KORUMA SAĞLANAN SURİYELİLER İÇİN İŞ YERİ AÇMA DESTEKLERİ VE TEŞVİKLERİ
Türkiye’de ikamet eden geçici koruma altındaki Suriye vatandaşları, işyeri açma hibeleri için UNHCR ve Türkiye’deki uluslararası STK’lar tarafından verilen sınırlı desteklerden faydalanabilirler. Yeni kurulan işletmeler için bu tür hibelerden yararlanmak isteyen Suriyeliler, ilgili kuruluşlara başvurabilirler.
Ayrıca, Türkiye Cumhuriyeti hükümeti de girişimcilik teşvikleri sunmaktadır. Bu teşvikler hakkındaki bilgilere, ilgili bilgi kaynaklarından ulaşabilirsiniz. Bu teşvikler, işyeri açmak ve girişimcilik faaliyetlerine katılmak isteyenler için önemli fırsatlar sunmaktadır. İlgili bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.
TÜRKİYE’DE GİRİŞİMCİLERE VERİLEN DESTEKLER NELERDİR?
Girişimcilik, Türkiye’de büyüyen ve çeşitli sektörlerin ihtiyaçlarını karşılamaya yönelik geniş kapsamlı desteklerle teşvik edilmektedir. Devlet ve özel sektör, fikirlerin hayata geçirilmesini ve sürdürülebilir iş modellerinin kurulmasını teşvik eden bir dizi program ve teşvikle girişimciliği aktif olarak desteklemektedir.
Girişimcilere sunulan destekler, finansal yardımın yanı sıra eğitim, mentorluk, danışmanlık ve ağ kurma gibi hizmetleri de içermektedir. TÜBİTAK ve KOSGEB gibi devlet kurumları, girişimcilere mali destek ve eğitim sağlayarak inovatif fikirlerin ticarileştirilmesini ve KOBİ’lerin gelişmesini teşvik ederler. Ayrıca, özel sektördeki girişim sermayesi firmaları ve melek yatırımcılar da girişimcileri finansal yatırım ve mentorlukla destekleyerek onların başarıya ulaşmalarına katkıda bulunurlar.
Türkiye’deki teknoparklar ve hızlandırıcı programlar, özellikle teknoloji ve inovasyon odaklı girişimlere önemli bir platform sunmaktadır. Bu tür kuruluşlar, girişimcilerin iş fikirlerini hayata geçirme, prototip oluşturma, pazarlama ve iş geliştirme gibi aşamalarda önemli destek ve rehberlik sağlayarak onların başarı şansını artırırlar.
Girişimcilerin işlerini büyütmeleri ve Türkiye’nin girişimcilik ekosisteminin genel olarak güçlenmesi, ekonomik büyüme ve inovasyon için büyük önem taşır. Bu nedenle, girişimcilerin mevcut destekleri etkili bir şekilde kullanabilmeleri, ülkenin ekonomik büyümesi ve küresel rekabet gücünün artırılması açısından kritik bir rol oynar.
Devlet destekleri kapsamında, TÜBİTAK ve KOSGEB gibi kurumlar, girişimcilere mali teşvikler, eğitim programları, danışmanlık hizmetleri ve çeşitli sektörleri kapsayan proje finansmanları gibi geniş kapsamlı destekler sağlamaktadır. Ayrıca, Türkiye’deki çeşitli sektörler için belirli devlet destekleri ve teşvikler de mevcuttur. Özellikle teknoloji, eğitim, tarım ve enerji gibi stratejik sektörlerde girişimciliği teşvik etmeyi amaçlarlar.
Özel sektör destekleri kapsamında, melek yatırımcılar, girişim sermayesi firmaları, hızlandırıcılar ve diğer start-up ekosistemi unsurları, başlangıç aşamasındaki ve büyüyen girişimlere çeşitli finansman ve mentorluk hizmetleri sunarak girişimcilerin işlerini geliştirmelerine yardımcı olurlar. Ayrıca, Türkiye’deki birçok özel sektör kuruluşu, teknoloji, pazarlama, hukuk ve finans gibi alanlarda uzmanlık hizmetleri sunarak girişimcilere özel teşvikler ve hizmetler sağlarlar.
Yerel destekler kapsamında, yerel yönetimler girişimcilik ekosisteminin güçlendirilmesi ve bölgesel kalkınmanın desteklenmesi amacıyla çeşitli programlar düzenler. Bu programlar genellikle yerel ekonomiyi güçlendirmeye yöneliktir ve girişimcilerin işlerini başlatma ve genişletme fırsatlarını artırabilirler. Ayrıca, yerel ekonomik kalkınma ajansları ve ticaret odaları da girişimcilere eğitim programları, mentorluk, ağ kurma fırsatları ve bazen de finansman olanakları sunarak onların başarı yolculuklarında destek olurlar.
Girişimcilerin işlerini büyütmesi ve Türkiye’nin girişimcilik ekosisteminin güçlenmesi, ülkenin ekonomik büyümesi ve inovasyonu için kritik bir öneme sahiptir. Bu nedenle, girişimcilerin mevcut destekleri etkili bir şekilde kullanmaları, Türkiye’nin ekonomik büyümesinin ve küresel rekabet gücünün artırılmasına önemli bir katkı sağlar.
TÜRKİYE’DE GENÇ GİRİŞİMCİ DESTEĞİ NEDİR?
Genç girişimciler, 18 yaşını geçmiş ve 29 yaşını tamamlamamış olmaları koşuluyla bu desteğe başvurabilirler. Ayrıca, Gelir Vergisi Kanunu’nun mükerrer 20. maddesine göre kazanç bakımından genç girişimci istisnası kapsamında olmaları gerekmektedir. Destekten yararlanmak için aşağıdaki şartları sağlamaları gerekmektedir:
- Bağkur kapsamında 01.06.2018 tarihinden itibaren ilk defa sigortalı olmuş olmak,
- Ticari veya serbest meslek faaliyeti nedeniyle adına ilk defa mükellefiyet açılmış olmak,
- Adi ortaklık veya şahıs şirketi kurmuş olmak.
- Genç girişimciler, yukarıdaki şartları sağladıklarında 12 ay boyunca Bağkur prim desteğinden yararlanabilirler.
Genç Girişimci Desteğinden Kimler Yararlanamaz?
- 01.06.2018 tarihinden önce işe başlayanlar,
- Başka bir şirkette ortaklığı olan veya daha önce vergi mükellefi olup şirketini kapatmış kişiler,
- Anonim veya limited şirket kuranlar.
- Yukarıda belirtilen durumda olanlar, genç girişimci desteğinden faydalanamazlar.
Genç Girişimci Desteği için şartlar şunlardır:
- Destekten yararlanmak isteyen genç girişimci adayı, 18 yaşını geçmiş ve 29 yaşını tamamlamamış olmalıdır.
- Gelir Vergisi Kanunu’nun mükerrer 20. maddesine göre kazanç bakımından genç girişimci istisnası kapsamında olmalıdır.
- Bağkur kapsamında 01.06.2018 tarihinden itibaren ilk defa sigortalı olanlar bu desteğe başvurabilir.
- Ticari veya serbest meslek faaliyeti nedeniyle adına ilk defa mükellefiyet açılmış olanlar bu desteği alabilir.
- Adi ortaklık veya şahıs şirketi kurmuş olan genç girişimciler de bu teşvikten faydalanabilir.
- Bu şartları sağlayan genç girişimcilere, 12 ay boyunca Bağkur prim desteği sağlanmaktadır.
Ancak aşağıdaki durumlar, Genç Girişimci Desteği’nden yararlanmayı engeller:
- 01.06.2018 tarihinden önce işe başlayanlar bu desteği alamazlar.
- Başka bir şirkette ortaklığı bulunan veya daha önce vergi mükellefi olan ve şirketini kapatmış kişiler bu teşvikten faydalanamazlar.
- Anonim veya limited şirket kuran kişiler de bu teşvikten yararlanamazlar
GENÇ GİRİŞİMCİ TEŞVİK TUTARI VE AVANTAJLARI NELERDİR?
Son yıllarda Türkiye’de genç girişimciler arasında kendi işini kurma ve iş dünyasına adım atma isteği önemli ölçüde artmaktadır. Devletin ve üniversitelerin destekleri sayesinde genç girişimcilere sunulan teşvikler ve avantajlar, bu alanda daha fazla kişinin cesaretini artırmaktadır. Genç girişimci desteği, vergi muafiyeti ve Bağkur prim desteği gibi çeşitli teşviklerle gençlere önemli destekler sağlamaktadır.
Genç girişimci desteğinden faydalanmak için bazı şartlar bulunmaktadır. Destekten yararlanmak isteyen girişimcilerin 18 yaşını geçmiş ve 29 yaşını tamamlamamış olmaları gerekmektedir. Ayrıca, Gelir Vergisi Kanunu’nun mükerrer 20. maddesine göre kazanç bakımından genç girişimci istisnası kapsamında olmaları ve ticari veya serbest meslek faaliyeti nedeniyle adına ilk defa mükellefiyet açmış olmaları gerekmektedir.
Genç girişimci desteğinden yararlanan girişimciler, gelir vergisi muafiyeti sayesinde gelirlerinin 150.000 TL’ye kadar olan kısmından vergi ödemekten muaf olacaklardır. Bu muafiyet tutarı her yıl güncellenerek 3 yıl boyunca geçerli olacaktır. Bu da genç girişimcilerin başlangıç dönemindeki mali yükünü azaltarak daha rahat bir şekilde işlerine odaklanmalarına yardımcı olacaktır.
Bununla birlikte, genç girişimci desteği kapsamında 1 yıl boyunca Bağkur primleri de hazine tarafından karşılanmaktadır. Bu avantaj sayesinde genç girişimciler, sosyal güvenlik primlerini ödemekle ilgili endişelerden uzaklaşacak ve maliyetlerini daha da düşürebilecektir. Örneğin, 2023 yılında ödenecek en düşük aylık Bağkur primi 3.452,76 TL olduğu varsayıldığında, genç girişimcilerin 12 ay boyunca ödemesi gereken toplam 41.433,12 TL prim hazine tarafından karşılanacaktır.
Genç girişimci desteği, iş kurma hayali olan gençlere önemli bir destek sağlamakta ve girişimcilik ruhunu teşvik etmektedir. Bu teşvikler sayesinde daha fazla genç, kendi işini kurma yolunda cesaretlenmekte ve iş dünyasına olumlu katkılarda bulunmaktadır. Bu nedenle, gençlerin girişimcilik potansiyelini keşfetmelerine ve iş hayatında başarılı adımlar atmalarına destek olmak önemli bir hedef haline gelmiştir.
Genç Girişimci Desteği ile İlgili Kanun
31.05.2006 tarihli ve 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nun 81. maddesinin birinci fıkrasına aşağıda yazılı olan bent eklenmiştir:
31.12.1960 tarihli ve 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 20. maddesi kapsamında genç girişimcilerde kazanç istisnasından yararlanan ve mükellefiyet başlangıç tarihinden itibaren 18 yaşını doldurmuş ve 29 yaşını doldurmamış olanlardan, bu Kanunun 4. maddesinin 1. fıkrasının (b) bendinin 1 numaralı alt bendi kapsamında, 01/06/2018 tarihinden itibaren, ilk defa sigortalı sayılan gerçek kişilerin primleri 1 yıl süre ile 82. madde uyarınca belirlenen prime esas kazanç alt sınır üzerinden Hazinece karşılanmaktadır. Adi ortaklıklar ve şahıs şirket ortaklıklarında sadece bir ortak bu fıkra hükmünden faydalandırılır.
Buna göre 01.06.2018 tarihinden itibaren ilk defa şahıs şirketi kuran 18–29 yaş arasındaki genç girişimcilere 1 yıl boyunca Bağkur prim desteği sağlanacaktır. Aylık olarak ödenmesi gereken 3.452,76 TL tutarındaki primin devlet hazinesi tarafından karşılandığı bu teşvik 1 yıl ile sınırlandırılmıştır. Böylece 12 ay boyunca genç girişimcilere verilecek toplam destek tutarı 41.433,12 TL olacaktır.
GENÇ GİRİŞİMCİ DESTEĞİNDEN NASIL FAYDALANILIR?
Genç Girişimci Desteği’nden faydalanmak için başvuru süreci oldukça basittir. Başvurunuzu aşağıdaki adımlarla gerçekleştirebilirsiniz:
- İnteraktif Vergi Dairesi’ne Giriş: Genç girişimci desteği için başvurunuzu İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden yapabilirsiniz. Bu işlem için bir dilekçe hazırlamanız gerekecektir.
- Dilekçe Hazırlama: Başvurunuz için bir dilekçe oluşturmanız gerekmektedir. Dilekçede, genç girişimci desteğinden yararlanmak istediğinizi ve ilgili şartları karşıladığınızı belirtmelisiniz.
- Mali Müşavir Desteği: Eğer başvurunuzun hazırlanması konusunda yardıma ihtiyacınız varsa, şirketinizi kurma aşamasında size destek veren mali müşavirinizden yardım alabilirsiniz.
- Başvuru İşlemi: Dilekçenizi hazırladıktan ve gerekli bilgileri doldurduktan sonra, İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden başvurunuzu gerçekleştirebilirsiniz.
- Başvuru Sonucu: Başvurunuz vergi dairesi tarafından değerlendirilecek ve sonuçlandırılacaktır. Başvurunuzun sonuçlanması durumunda size “Genç girişimci desteğinden faydalanabilir” yazılı bir belge verilecektir.
- Bağkur Başvurusu: Başvurunuz sonuçlandıktan sonra, ikamet adresinize en yakın SGK Müdürlüğü Bağkur Sigortalı Tescil Servisi’ne giderek bu belgeyi sunarak Bağkur prim desteğinden faydalanmaya başlayabilirsiniz.
Başvuru sürecinde ortaya çıkan Bağkur prim borçlarınız varsa, bu destekten faydalanarak borçlarınızın silinmesini sağlayabilirsiniz. Bu şekilde genç girişimciler, iş kurma süreçlerindeki mali yükü azaltarak daha rahat bir başlangıç yapma fırsatı elde ederler
Genç Girişimci Desteği’nden faydalanırken dikkat edilmesi gereken önemli hususlardan biri, işe başlama tarihinin doğru belirlenmesidir. Başvuru sırasında şirketin kuruluş tarihi, aynı zamanda işe başlama tarihiniz olarak kabul edilir ve bu tarih üzerinden teşvik başvurunuz değerlendirilir.
Bu sebeple, başvuru öncesinde işe başlama tarihinizi ve şirket kuruluş sürecinizi dikkatlice planlamanız önemlidir. İşe başlama tarihinizin doğru ve şirketin kuruluş tarihine uygun olması, hatalı ve haksız teşvik başvurularının önüne geçer ve ilerleyen süreçte oluşabilecek sorunların önüne geçilmiş olur.
Ayrıca, başvuru sırasında işe başlama tarihinizi beyan ederken, daha önceki dönemlerde kayıt dışı gelirlerinizin olduğunu tespit edilirse ciddi cezai işlemlerle karşılaşabilirsiniz. Bu durum, hem kayıt dışı gelirleriniz için ceza almanıza hem de genç girişimci desteğini haksız yere aldığınız gerekçesiyle geri iade talebiyle karşılaşmanıza yol açabilir.
Ayrıca, mevcut bir işletmeye ya da mesleki faaliyete sonradan ortak olmak, genç girişimci desteğinden yararlanmanıza engel olabilir. Teşvikten faydalanabilmek için başvuru sırasında şirketin kuruluş tarihinden itibaren Bağkur sigortalısı olmanız gerekmektedir.
Kaynaklar
Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yayınlanan “Genç Girişimcilere Vergi ve Sigorta Prim Teşviki” broşürüne buradan ulaşabilirsiniz.
Özel Hedefler
İş Paketleri
Bu proje, Uluslararası Göç Politikaları Geliştirme Merkezi (ICMPD) tarafından uygulanan, T.C Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Kalkınma Ajansları Genel Müdürlüğü koordinasyonuyla yürütülen ENHANCER programı kapsamında Avrupa Birliği tarafından finanse edilmektedir. Burada yer alan içeriklerden Üsküdar Belediyesi sorumlu olup Avrupa Birliği, ICMPD ve T.C Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı sorumlu tutulamaz.