GİRİŞİMCİLİK YÖNETİM ARAÇLARI
Girişimcilik Nedir?
Girişimci, risk alarak yenilik yapan kişidir. Diğer bir deyişle, girişimci fırsatları gözleyen ve onları bulduğunda her tür riskialarak gerçekleştirmeye çalışandır. Girişimcilik ise girişimcilerin risk alma, fırsatları kovalama, hayata geçirme ve yenilik yapma süreçlerinin tümüne verilen isimdir. Bir girişimci öncelikle, kimin hangi sorununa, nasıl bir çözüm getirdiğini tespit etmelidir. İnsanlar ürünlere değil çözümlere para öder. Dolayısıyla çözüm önerisi olmadığında o girişimden ekonomik olarak bir değer elde edilemez. Bu noktada
kullanıcı iyi tanınmalıdır.
SWOT Analizi
SWOT analizi; bir işletmenin veya kişinin güçlü ve zayıf yönlerini tespit etmesini, aynı zamanda değerlendirebileceği fırsatları görmesini ve karşılaşabileceği tehditlerin analizini yapmasını sağlayan bir tekniktir. Bir girişimin başarılı olmasına ve büyüme stratejisi oluşturmasına olanak tanır. Birçok işletme ve kişi tarafından bilinen ve oldukça yaygın olarak kullanılan bir yöntemdir.
SWOT analizi, 4 ana başlıktan meydana gelmektedir. Bunlar; Strengths (Güçlü yönler), Weakness (Zayıf yönler), Opportunites (Fırsatlar) ve Threats (Tehditler) şeklindedir.
SWOT Analizi Nasıl Yapılır?
Güçlü Yönlerin Belirlenmesi
SWOT analizinde ilk adım güçlü yönleri belirlemek ve listelemektir. Güçlü yönler belirlenirken sorulabilecek bazı sorular şu şekildedir;
- Rakiplere kıyasla daha başarılı olunan alanlar nelerdir?
- Sahip olunan avantajlar nelerdir?
- İşletmeyi rakiplerden ayıran noktalar var mı ?
- Çalışanların bilgi ve becerisi yüksek mi?
- İşletme yeni bir ürün ya da strateji geliştirebiliyor mu?
Zayıf Yönlerin Belirlenmesi
Bu bölümde işletmenin zayıf ve rakiplere kıyasla dezavantajlı olduğu yönler tespit edilip ardından listelenmektedir. Zayıf yönlerin belirlenmesinde yardımcı olabilecek örnek sorular şöyledir;
- Rakipler tarafından zayıf olarak görülen yönler nelerdir?
- İşletmenin verimini veya satışını düşüren faktörler nelerdir?
- İyi yapılmadığı düşünülen işler nedir ?
- İşin iyi yapılmamasına neden olan kişisel özellikler mevcut mu?
- Çalışanların veya yöneticinin donanım veya bilgi yetersizliği var mı?
Fırsatların Belirlenmesi
Fırsatları belirlenmeden önce araştırmalı yapılmalı, içerisinde bulunan pazar iyi bir şekilde tanınmalı, çevre iyi analiz edilmelidir. Bu bölüm, mevcut fırsatları tespit etmeyi sağlamaktadır. Aynı zamanda piyasadaki konumun ne kadar iyi olduğunu ve ne gibi değişiklikler yapılması gerektiğini ortaya çıkarır. Fırsatlar tespit edilirken sorulabilecek bazı sorular;
- Yapılan işi daha verimli hale getirecek yeni teknolojiler mevcut mu?
- Yapılan işte destek alınacak kişiler var mı?
- İçinde bulunulan sektör gelişiyor mu?
- Pazarda rakiplerin dolduramadığı boşluklar var mı?
Tehditlerin Belirlenmesi
Bu kısımda mevcut durumu etkileyen ya da ileride etkileyebilecek olan riskler listelenmektedir. Önlem alınabilmesi için bu kısımın iyi değerlendirilmesi oldukça önemlidir. Rekabetin artışı, değişen teknoloji ve yüksek faiz oranları gibi unsurlar tehdit oluşturabilir. Tehditleri listelerken sorulabilecek bazı sorular ise şöyledir;
- Finansal bir problem var mı?
- Ne gibi engeller ile karşılaşılıyor?
- Sektörde hangi sorunlarla karşılaşılabilir?
- Zarar verebilecek rakipler var mı?
SWOT Analiz Sonucunun Değerlendirilmesi
Analiz işleminin bitmesinin strateji daha kolay bir şekilde geliştirilebilir. Güçlü yönlerin nasıl değerlendirilmesi gerektiği belirlenmelidir. Tespit edilen zayıf noktaların, nasıl güçlendirilebileceği veya etkisiz hale getirilebileceği üzerine bir çözüm geliştirilmelidir. Fırsatların en iyi şekilde nasıl değerlendirilebileceği, tehditlere karşı ise nasıl savunma yapılacağı bulunmalıdır.
İş Modeli Kanvası Nedir?
Bir şirketin değeri nasıl yaratılıp nasıl dağıttığını ve finansal sürekliliğini nasıl sağladığını gösteren bir mantık modelidir. Bir iş planı değildir. İş planı adım adım yapılacak işleri ifade eder. İş modeli ise yapılan tüm işin taslağını ifade eder. 2008 yılında ortaya çıkan bir kavramdır. Start-up dünyasında çokça adı duyulur ve yaygın olarak kullanılır. 9 temel yapı taşı bulunmaktadır.
İş Modeli Kanvası Nasıl Hazırlanır?
Müşteri Segmentleri: Girişiminizi kime ulaştırmak istiyorsunz? Bir ürün veya hizmet sunulduğunda farklı müşteri segmentlerine hitap edilebilir. Kendi ürün veya hizmetinize göre bu müşteri segmentlerini detaylı bir şekilde tanımlamamız gereklidir.
Değer Önerisi: Belirlediğiniz problemlere nasıl bir çözüm önerisi sunuyorsunuz ? Sizi rakiplerinizden ayıran temel şey nedir? Düşük maliyet, daha ucuz ürün sunma, daha uygun hizmet, daha kaliteli hizmet, ürün veya benzersiz ürün mü sunuyorsunuz? gibi soruların cevaplarını bu başlık altında vermelisiniz.
Kanallar: Belirlenen müşteri segmentine nasıl ulaşılacak? Ürününüzü / Hizmetinizi belirlediğiniz müşteri segmentinize hangi kanallar aracılığı ile ulaştırmayı planlıyorsunuz ?
Müşteri İlişkileri: Müşteri ilişkilerini nasıl yöneteceksiniz?
Gelir Akışı: Gelir modeli, ürününüzü/hizmetinizi müşterilerinize satarken ne kadar para kazanacağınızı ve hangi yollar ile bu parayı tahsil edeceğinizi açıklamanız gereken başlıktır.
Temel Kaynaklar: Değer öneriniz hangi temel kaynakları gerektiriyor? Temel faaliyetleriniz için gerekli olan tüm ihtiyaçlarını bu başlık altında belirlemeniz gereklidir.
Temel Faaliyetler: Sunduğunuz değer önerisi için yapmanız gereken öncelikli ihtiyaçlarınız nelerdir?
Temel Ortaklıklar: Sunulan değer önerisi için kiminle ortaklık yapabilirsiniz? Yayılma veya müşteri kazanımında sizlere yardım edebilecek kişi/kurum/kuruluşlar var mıdır ?
Maliyet Yapısı: Oluşabilecek tüm maliyetleri kapsar. Sunacağınız ürünün/hizmetin maliyeti nedir ? Müşteriye ulaşmak için harcayacağınız reklamların parası nedir ? Temel kaynaklarınıza nasıl bir finansman gerekiyor ?
Değer Önerisi Kanvası
Değer Önerisi Kanvası, bir girişimin belirli bir müşteri segmentine sunduğu değerler bütününün, müşterilerin ihtiyaçları ile örtüşmesini ölçümleyen araçtır.
Sağ tarafta; her bir müşteri segmentinin yaptığı işler, yaşadığı zorluklar, problemler, elde ettikleri faydalar bulunur.
Sol tarafta; sunulacak ürün ve servislerle onların sorunlarını giderecek ya da azaltacak, kazançlarını ve faydalarını artıracak değer önerileri bulunur. Ürünün özelliklerinde bahsetmek yerine bu özelliklerin müşteri adayınızın sorunu çözmesine nasıl katkıda bulunacağından bahsetmenizi sağlar.
Porter’ın Beş Güç Analizi
Modelin amacı; bir sektörün rekabetçi düzenini ve potansiyel karlılığını ortaya çıkartmaktır. İşletmenin faaliyet gösterdiği sektörde rekabetçi ortamı oluşturan ve karlılığınızı tehlike altına sokabilecek 5 güçtür.
Sektörde Rekabet: Rakiplerin sayısına ve gücüne bakılır. Kaç rakip var? Bunlar kimler? Ürün ve hizmetlerinin kalitesi sizinkine göre nasıl?
Tedarikçilerin Gücü: Kaç tane potansiyel tedarikçi var? Sağladıkları ürün veya hizmet ne kadar benzersiz?
Müşterilerin Gücü: Bir pazarda alıcılar ne kadar güçlüyse, şirket ya da ürün olarak sizin gücünüz o kadar azalır. Kaç müşteri var? Siparişleri ne kadar büyük?
İkame Ürünlerin Tehdidi: İkame ürünler de bir yönetim için tehdit oluşturabilir, çünkü tüketiciler sizin ürününü bulamadığında ikame ürünlere yönelebilirler. Direkt rakibiniz olmasa da sizin pazar performansınızı etkileyen güçler olmasıdır.
Sektöre Yeni Girenlerin Tehdidi: Sektörünüzde veya pazarınızda yer almak muhtemel rakipleriniz için ne kadar kolay? Bu güç prensibinin aslında iki alt kırılımı vardır: Yeni oyuncu girme potansiyeli ve yeni girecek oyuncuların gücü. Bu iki kırılımı da iyi analiz etmek önemli olacaktır.
Teknoloji Olgunluk Seviyeleri
Teknoloji Olgunluk Seviyeleri, geliştirilmekte olan bir teknolojinin olgunluk ve kullanılabilirlik seviyesini ölçmek amacıyla kullanılan bir endekstir. NASA araştırmacıları tarafından 1970’li yıllarda geliştirilen bu endeks daha çok karar vericiler için karşılaştırma, risk yönetimi ve fonlama kararı verme amacıyla kullanılır.
TRL1: Teknoloji Konseptinin Formüle Edilmesi
TRL2: Temel Prensiplerin Gözlemlenmesi
TRL3: Konseptin Deneysel Kanıtlanması
TRL4: Laboratuvar Seviyesinde Teknolojinin Geçerliliğinin Onaylanması
TRL5: Bütün ya da bileşenler itibariyle prototipin ilgili
ortamlarda Onaylanması
TRL6: Prototipin çalışma ortamına benzetilmiş ortamda denenmesi
TRL7: Prototipin gerçek çalışma ortamında denenmesi
TRL8: Prototipin test edilmesi
TRL9: Sistemin gerçek operasyonlarda geçerliliğinin kanıtlanması